Edirneli Güfti Ali ve Şah u Derviş mesnevisi

Abstract

Bu tezin konusu, 17. yüzyıl Osmanlı sairlerinden Güftî̕nin kaleme aldıgı Sah u Dervis adlı mesnevidir. Edebiyatımızda Tesrifatü̕s-Suara adlı sairler tezkiresi ile ün kazanmıs olan Güftî, Edirne̕de dogmustur. Yasamının büyük bir bölümünü Rumeli̕de geçirmis, Rumeli̕nin çesitli vilayetlerinde kadılık yapmıstır. 1677 yılında Edirne̕de vefat eden sair, Sah u Dervis adlı mesnevisini 1650 yılında tamamlamıstır. Bu tez, sairin Sah u Dervis adlı mesnevisinin edisyon kritikli metnini vermekte ve bu mesneviyi metin merkezli bir incelemeye tabi tutmaktadır. Çalısmada, mesnevi biçim, içerik, üslup ve yapı açısından ele alınmıstır. Buna ek olarak, mesnevi, su temel anlatı ögeleri çerçevesinde incelenmis ve degerlendirilmistir: Zaman, mekân, anlatıcı, karakterler, motifler ve metaforlar. Mesnevinin anlatı özelliklerinin incelenmesinin sonucunda ulastıgımız temel bulgulardan hareketle, genele iliskin bir saptama olarak, sunu söylemek mümkündür: Sah u Dervis, mesnevilerde anlatı ögelerinin kullanımı ile ilgili zengin bir malzeme sunmaktadır. Bu nedenle, bu mesnevi, edebî bir metin olarak, Osmanlı edebî gelenegindeki anlatının niteligini kavramada ufuk açıcı olabilir.